Artsen.

Op de boekenmarkt op het Spui, waar ik op vrijdag nog al eens kom, ontbrak op een dag een boekverkoper die daar sinds mensenheugenis had gestaan. Hij had een terminale kanker en dat bericht kreeg hij naar verluid een paar weken eerder in het OLVG van de behandelend arts. Deze vertelde hem het nieuws in een kamertje met een telefoon en na het bericht zei hij: ik moet nu weg maar als U bellen wilt, daar staat de telefoon, ga Uw gang.

De boekverkopers en hun klanten, die hem allemaal kenden,   verzekerden elkaar dat zij nooit iemand zo zouden behandelen. Ze vroegen zich af hoe dat nu kan, dat jonge artsen in hun opleiding niet wordt geleerd hoe je moet omgaan met mensen die een dergelijke boodschap krijgen. Niet op deze manier in elk geval, vond iedereen.

Het is inderdaad wonderlijk. Het geven van een doodsbericht is in zekere zin routine in een ziekenhuis. Hoe kan het dat artsen in hun opleiding niet leren hoe ze daar mee om moeten gaan? Hoe bestaat het dat mensen zo tegenover elkaar worden gezet, dat wat routine is voor de een en ultiem schokkend is voor de ander, kan worden verteld zonder dat er een professionele brug geslagen wordt tussen de twee werelden?

Ik was in mijn jonge jaren bevriend met een student medicijnen die in vijf jaar achter elkaar zijn doctoraal haalde en toen bleef steken voor zijn semiartsexamen. Borst, de vader van Piet Borst en schoonvader van Els de politica, was hoogleraar interne geneeskunde. Hij vond dat artsen een minimum aan sociale intelligentie moesten hebben. Mijn vriend was een aardige man. Iedereen mocht hem, maar sociaal was hij erg onbehendig en hij zakte dus, ik meen wel acht keer achter elkaar, bij de oude Borst. Pas toen hij hem had beloofd dat hij marinearts zou worden liet hij hem slagen.

Borst was voor medicijnmensen wat Pitlo was voor de juristen in mijn tijd, een eigenzinnig schrikbeeld. Maar gelijk had hij wel. Hoe aardig die vriend ook was en hoe veel hij ook van medicijnen wist, hij had niet op de mensheid moeten worden los gelaten en daar had Borst gelijk in. Jammer blijft het dat daar geen objectieve toets voor bestaat maar jammer is het misschien ook wel dat autocraten van het type Borst niet langer bepalen wie hier zijn artsexamen haalt.