Toen Jan Pronk het aflegde tegen Lilianne Ploumen in de strijd om het voorzitterschap van de Partij van de Arbeid, Ploumen, een vrouw waar praktisch niemand eerder van gehoord had, werd duidelijk dat het met Pronk ’s carrière in de politiek gedaan was. Dat waren geen stemmen voor Ploumen, dat waren stemmen tegen Pronk. De partij die vijftig jaar voor zijn boterham en zijn dagelijkse fles jenever had gezorgd, had hem uiteindelijk toch zijn congé gegeven. En dat werd tijd. Dat Spekman het jammer zou hebben gevonden is niet helemaal geloofwaardig. Hij werd door de exit van Pronk zelf de excuustruus voor een verouderende linker vleugel van de socialisten. Het is de vriendschap en loyaliteit van Diederik Samsom die Spekman op de voorzittersstoel heeft neergezet, maar hij hoorde zich te realiseren dat hij in plaats van Pronk nu het overblijfsel werd van de twintigste eeuw. Voor de toekomst kan de PvdA dit soort niet meer gebruiken. De Pronk-achtigen zullen zich richting Groen Links moeten begeven. Daar is nog een PSP vleugel, waar ze naadloos in passen.
Bram van Ojik zou een soortgelijke afscheidsbrief hebben kunnen schrijven als Jan Pronk. Niet helemaal zo goed misschien, want Pronk heeft naast al zijn streken ook zeker een behoorlijk oratorisch talent. Dat is niet het talent van een politicus en ook niet van een bestuurder. Het is het talent van een dominee, een gelovig iemand. Intussen een gelovig iemand zonder geloof, maar dat zijn er wel meer vandaag de dag.
De linker vleugel van de PvdA heeft trouwens altijd iets met dominees gehad. Echte dominees, zoals Banning en Buskes, maar vooral seculiere dominees als Den Uijl en Pronk. Die hebben iets hypocriets en wij rechtse mensen hebben ze altijd kunnen missen als kiespijn, terwijl integere linkse bestuurders van het soort van Drees jr. of Jeroen Dijsselbloem op de zwijgende instemming van rechts kunnen rekenen.
Het stuk van Bram van Ojik waaraan ik refereerde stond, meen ik, in het NRC op één pagina samen met het artikel van een jonge vrouw, die Gilissen of Delissen of zoiets heette. Het is mij bij gebleven vanwege het contrast. Die vrouw schreef een voortreffelijk stuk, feitelijk, goed beargumenteerd en met een duidelijke conclusie. Van het stuk van Van Ojik wist je, als je het uit had, al niet meer waar het over ging. Vage, niets zeggende abstracties van de soort ‘links is goed en rechts is slecht’.
Blog van Toon Kasdorp 