In het Nederland van voor de tweede wereldoorlog was er geen geweld op straat. Je kon je fiets rustig buiten laten staan ’s nachts. In de drie noordelijke provincies zelfs zonder slot. In het Amsterdam van tegenwoordig worden in sommige buurten winkels opgedoekt, omdat de diefstal door klanten en personeel geen ruimte meer laat voor winst. Er is even sprake van geweest dat de Amsterdamse Poort, het grote winkelcentrum van de Bijlmer, gesloten zou worden. Het heeft financieel nauwelijks nog bestaansrecht. De strafwetgeving van Nederland is niet ingesteld op het publiek van de Bijlmer.
De Baarsjes zijn Marokkaans en de Indische buurt is Marokkaans en Turks. De Bijlmer is niet een buurt met een duidelijke eigen etniciteit. Er wonen wel meer Surinaamse Nederlanders dan bewoners met een andere achtergrond maar de Bijlmer is niet specifiek Surinaams. Hij is wel algemeen zwart en allochtoon. De onderlinge saamhorigheid is er niet erg sterk. Maar persoonlijk vind ik de buurt wel interessanter en levendiger dan de volksbuurten van Oost en West Amsterdam en vooral aardiger dan Noord, om doorheen te fietsen. Maar het is er ook wettelozer. Er ontwikkelt zich daar voor onze ogen een eigen cultuur met een eigen creoolse taal. Maar voor de Bijlmer en voor de Baarsjes geldt dat er wel geweld op straat is en dat de bestaande wetten er niet goed werken. Die zijn gebaseerd op de sociale controle en de zelfdiscipline van het oude autochtone Nederland. Voor de meeste mensen is wat zij met integratie bedoelen, dat de nieuwe Nederlanders niet alleen de taal leren spreken maar dat zij hun poten thuis houden; geen geweld en niet meer stelen.
Het is met die geweldloosheid en zelfdiscipline zo, het kost tijd voor het ontstaat en het is op wederkerigheid gebaseerd. Dat betekent als er een substantiële groep is, die niet mee doet, dan kan het zo maar weer uit de samenleving verdwenen zijn. Dat zien we nu voor onze ogen gebeuren. Maar om dat in het openbaar aan de orde te stellen is racisme en abject vindt de Monitor Extremisme en Racisme, de organisatie die zo ten onrechte gehuisvest is in het Anne Frank huis.
Blog van Toon Kasdorp 