Mark Rutte beweerde een tijd geleden heel flink dat burgers dieven en rovers hun huis uit mochten slaan als dat nodig was. Daar werd hij op aangesproken toen later het personeel van het Frans Otten stadion precies dat bleek te hebben gedaan. Nu bleek daarbij ook dat er een val was opgezet voor de inbreker en dat een van de inbreker-vangers bij de vangst wel erg veel geweld had gebruikt en dat maakt het geval weer wat uitzonderlijk, maar toch.
Hij had bedoeld ‘alleen proportioneel geweld’, zei onze premier toen en dat was, zoals veel journalisten ook wel aanvoelden maar niet zo goed konden verwoorden, met permissie echte onzin.
Je slaat wel van je af of je doet het niet. Wie eenmaal besluit geweld tegen inbrekers te gebruiken handelt onder stress en wat daarbij proportioneel is kan alleen maar achteraf worden vastgesteld, als alle emoties weer tot bedaren zijn gekomen. Dus van tweeën een, of je laat het zo rustig mogelijk over je heen komen, wat experts je aanraden, of je gebruikt geweld, of eigenlijk dus contra-geweld. Maar dan moeten anderen en dus ook rechters accepteren dat dit maar zelden proportioneel zal zijn. Het enige wat je mag eisen is dat het slachtoffer van de inbraak of de overval niet onnodig wreed optreedt of iets heel ongebruikelijks doet. Maar dat effectief geweld bijna altijd meer dan proportioneel zal zijn in handen van amateurs, is onvermijdelijk. De wet zou moeten voorschrijven dat geweldsgebruik ter verdediging van eigen lijf en goed of dat van een ander alleen marginaal kan worden getoetst en daar zouden rechters zich dan aan moeten houden.
Rutte had dus beter even zijn mond kunnen houden of openlijk stelling moeten nemen voor het personeel van het stadion aan het IJsbaanpad. Intussen had zo’n wetsontwerp al lang ingediend kunnen zijn, maar we horen er niets meer over. Te druk met tien jaar crisis zeker.
Blog van Toon Kasdorp 