Tilburg, de katholieke universiteit van Brabant, was vroeger bekend vanwege een aantal uitstekende economen en fiscalisten, maar tegenwoordig vooral voor haar sociologen. Ook voor de professor Rechten van de Mens Ernst Hirsch Ballin, die als minister van justitie een tekenaar die hem aanstoot gegeven had liet vervolgen door het OM. Ook de gouverneur van Brabant, Wim van de Donk, jaren lang voorzitter van de WRR, is er hoogleraar geweest, zowel bijzonder als gewoon. Rob Riemen, de uitgever van het koffietafelblad Nexus heeft er theologie en filosofie gestudeerd. Diens boek, Adel van de geest (2009), dat een pleidooi bevat voor de klassieke humanistische waarden, verscheen in het Spaans, het Engels, het Frans, het Roemeens en is ook in het Duits en het Italiaans vertaald. Kortom, Tilburg dat zijn heus niet alleen maar vakidioten.
En het is natuurlijk ook de universiteit van Diederik Stapel, over wie men zo heen gevallen is, omdat hij de onderzoeksgegevens die hij gebruikte verzonnen had.
Het Centraal Cultureel Planbureau is een sociologische denktank en als zodanig behoorlijk Tilburgs angehaucht. Het heeft een paar jaar geleden in een onderzoek de groei van de kosten van het basisonderwijs gecorreleerd aan de scores van het cito-onderzoek over dezelfde periode. Daaruit werd geconcludeerd dat meer geld voor het lager onderwijs niet tot betere resultaten heeft geleid en dat er dus best wat af kan. Wie dat een wetenschappelijk onderbouwde conclusie noemt hoeft niet zo af te geven op Diederik Stapel. Het was dan misschien wel niet frauduleus wat het CCP deed, maar wetenschappelijk was het ook niet.
Op de Tilburgse universiteit heeft in diezelfde tijd een leerling[1] een tien gekregen voor een scriptie die hij geschreven had over Wilders als fascist. De scriptie kunt U met behulp van de titel op het internet terugvinden. Zij was gebaseerd op het boek The Anatomy of Fascism van Robert O. Paxton. Misschien ook wel op een opstel uit Themes in Modern European History, een uitgave van de Universiteit van Reading in Engeland, waarin het boek van Paxton werd behandeld, maar die literatuurverwijzing vond ik in de scriptie niet terug.
Wel veel verwijzingen naar dr. A.C.J. de Ruiter, de medewerker van de universiteit die hem de tien gegeven heeft en naar Riemen van Nexus. Verder worden als bron een reeks krantenartikelen genoemd. Maar Ernst Nolte, die hier in Europa algemeen geldt als de autoriteit over het onderwerp komt in de literatuuropgave niet voor, evenmin als Iordachi, Sternhell, Mosse, Payne, Griffin, Eatwell, Mann, Kallis, Gentile, of Steigmann-Gall, allemaal mensen die hij met vrucht zou hebben kunnen raadplegen.
Het aardige van het boek van Robert Paxton is dat het een historisch en als het ware een dynamisch beeld geeft van het fascisme. Het verschijnsel wordt beschreven in opeenvolgende stadia. Die indeling neemt Bovekerk over.: The Creation of Fascist Movements, Fascist Movements Taking Root, Fascist Movements Seizing Power, Exercising Power and Radicalization.
Op basis van Paxton historische beschrijving zou het nu nog helemaal niet mogelijk zijn om de beweging van Wilders te kwalificeren. Dat lijkt me reden één waarom een tien nogal overdreven was. Maar misschien moet U er rekening mee houden dat het hier om een bachelors degree ging en niet om een masters, zodat al te hoge eisen niet gesteld mochten worden.
Bij zijn werkstuk beperkte hij zich voor de kwalificatie van de beweging van Wilders tot een aantal filosofische kenmerken, die hij beschrijft als de leer van Wilders en Bosma. Die noemt hij in de kern manicheïstisch. Het manicheïsme is kennelijk niet een godsdienstige stroming die hij of Dr. De Ruiter, die zijn scriptie beoordeelde, ooit serieus bestudeerd heeft. Veel meer dan dat het licht en de duisternis als twee gelijkwaardige principes worden beschouwd lijkt hij er niet van af te weten. In wezen komt het, kort samengevat, neer op een bekende Tilburgse stelling dat links goed en rechts slecht is. Rechts en fascistisch hier te verstaan als onderling verwisselbare begrippen.
Wat U van het Engels van Henk Bovekerk vindt moet U zelf maar beoordelen. Ik geef U vast een citaat.
‘So far we’ve seen the PVV’s nationalist and racist Manicheanism’ (bedoeld is Manichaeism) ‘and its anti-Leftism as a form of political behavior marked by obsessive preoccupation with community decline, humiliation, or victimhood and by compensatory cults of unity, energy, and purity, in which a mass-based party of committed nationalist militants, working in uneasy but effective collaboration with traditional elites, abandons democratic liberties and pursues with redemptive violence and without ethical or legal restraints goals of internal cleansing and external expansion’
Dat is geen erg mooi of helder Engels , maar om eerlijk te zijn, het verhaal loopt wel iets beter dan dit citaat zou doen vermoeden. Aan de andere kant, veel meer dan een week kan hij er niet aan hebben besteed en wetenschappelijk is het onder de maat. Maar dat kan aan de docenten hebben gelegen die zo’n jongen daar in Brabant heeft.
[1] Henk Bovekerk Tilburg University, the Netherlands
BA Liberal Arts & Sciences (Humanities major) Under the supervision of dr. A.C.J. de Ruiter. Read by prof. dr. J.M.E. Blommaert Prototypical Fascism in Contemporary Dutch Politics Fall Semester 2011
Blog van Toon Kasdorp 