Een vervolging voor groepsbelediging en het aanzetten tot haat en discriminatie is wat Wilders in zijn eerste rechtszaak overkwam. Die vervolging werd ingesteld vanwege de vergelijkingen die hij gemaakt had tussen de islam en het nazisme.
Die vervolging en de gang van zaken tijdens het proces heeft zich uiteindelijk tegen raadsheer Schalken, het Amsterdamse Hof en de Nederlandse rechtspraak gekeerd. In de ogen van zijn aanhang en van het publiek in het algemeen was Wilders de morele winnaar. Toch kan men zich hierbij afvragen of Schalken niet in grote lijnen heeft bereikt waar het hem om te doen was.
Hij was nogal overtuigd de kwaliteit van de beschikking die hij geconcipieerd had, zoals bleek tijdens zijn eigen getuigenverhoor. Hij liet daarbij ook merken dat het rechtsgevoel van hem zelf en de klagers bevredigd werd door de vervolging als zodanig. De kwaliteit van de artikel 12 Sv uitspraak[1] was in de ogen van anderen misschien wat minder dan in zijn eigen ogen, maar vervolgd is er wel en daar ging het hem om.
Wat in zijn getuigenverhoor niet aan de orde kwam maar toch een interessante vraag lijkt te zijn, is of Schalken daarbij het feit van de vervolging als zodanig al als een vorm van straf heeft gezien. Een vervolging is namelijk inderdaad voor een verdachte zeer bezwaarlijk, ongeacht de uitspraak van de rechtbank. Het is niet alleen de procedure voor de rechtbank, maar ook het daaropvolgende en praktisch onvermijdelijke hoger beroep. En tenslotte een cassatieprocedure bij de Hoge Raad, een en ander wel of niet onderweg nog onderbroken door incidenten en Europese vragen. De procedure zelf is inderdaad al een straf.
Niet alleen de kans dat men veroordeeld wordt zal in het vervolg Islam critici afschrikken, zou de redenering van Schalken kunnen zijn geweest , maar ook de kolossale kosten van een verdediging[2] en de hoeveelheid tijd en inspanning die een vervolging van een verdachte vraagt.
Weliswaar leek Wilders in politieke zin garen te spinnen bij zijn vervolging, wat niet de bedoeling van Schalken kan zijn geweest, maar zoiets heeft zijn grenzen. Bovendien, de ernst van de bedreigingen tegen hem, zowel hier als in het buitenland, werd er door verhoogd. Het aantal mensen dat zich door de beschikking van het Hof en de ambiance er omheen gelegitimeerd voelde om geweld te gebruiken, nam toe.
Het effect van het besluit van het Hof op mensen die menen dat de islam of bepaalde dominante richtingen in de Islam een gevaar vormen zou kunnen zijn dat zij zich in die zin niet langer zullen uiten. Niet in het openbaar althans. Dat mogelijk doel van Schalken zou dan zijn bereikt en je kunt je afvragen of dat een middel is dat in een rechtsstaat past.
[1] Van 21/1/09
[2] Ik heb horen zeggen dat het uurtarief van Moszkowicz €900,- bedroeg, wat beduidend meer is dan dat van een eerste klas advocaat van een van de grote kantoren.
Blog van Toon Kasdorp 