Toen Geert Wilders voorstelde om Palestina te splitsen in een gebied ten oosten van de Jordaan voor de Palestijnse Arabieren en ten westen ervan voor de Joden, zweeg de Nederlandse publiciteit een tijdlang stil. De opvatting van Wilders werd als extreem rechts beschouwd en erop reageren leek eigenlijk ongepast. Wat later, op 21/12/10 reageerde Carl Stellweg toch maar in de Volkskrant. Dat deed hij trouwens helemaal niet verontwaardigd of schreeuwend, zoals je misschien had kunnen verwachten bij zo’n taboe onderwerp, maar met een rustig en afgewogen antwoord.
De oplossing van Wilders kon niet slagen, meende hij, omdat de Jordaanse koninklijke familie het er niet mee eens zou zijn. De oplossing zou bovendien te veel lijken op een etnische zuivering. Hij vroeg zich af of Wilders zich wel eens had gerealiseerd dat het hele idee van een Joodse staat eigenlijk in strijd komt met fundamentele Europese waarden en de rechten van de mens.
Dat zijn dus drie argumenten waarvan de laatste twee in elkaars verlengde liggen. Dat de Jordaanse koning en zijn Bedoeïenenaanhang niet zullen instemmen met de oplossing ligt voor de hand. Zij vormen al een minderheid in eigen land en zouden het na een toestroom van x miljoen extra Palestijnen voor gezien kunnen houden. Hun zou het lot wachten van Chadaffi en zijn huurlingen en dat is vechten tegen de bierkaai. Dat de verhuizing van de Westpalestijnse Arabieren naar Oost Palestina een etnische zuivering zou zijn valt niet te ontkennen en het is waar dat de Joodse staat op een etnisch uitgangspunt is gebaseerd. Ik ben het met Stellweg eens dat beide in strijd komen met fundamentele westerse waarden. Het zou veel beter zijn geweest wanneer er in 1948 in Palestina een land was ontstaan waar Joden en Arabieren vreedzaam hadden kunnen samenleven in een democratische rechtsstaat. Die staat had dan als kern kunnen dienen voor de groei van vrede en democratie in het Midden Oosten. Helaas, dat is niet gebeurd en van democratie is nergens in het Midden Oosten sprake.
Er is weinig twijfel over dat een meerderheid van joodse inwoners van het gebied aan een democratische oplossing de voorkeur zouden hebben gegeven als die mogelijk was gebleken. Maar het Midden Oosten is etnisch en niet democratisch. In het hele gebied is buiten Israël nog steeds geen rechtsstaat te vinden. Dus die oplossing was er niet en is er niet. Bovendien leefden we in 1948 nog in de slagschaduw van de Holocaust. Het dringende probleem van het moment was toen dat er een land kwam waar Joden zich veilig konden voelen en zo niet veilig dan toch beschermd door een overheid waar voor honderd procent op te rekenen viel.
Terecht voert Stellweg aan dat het niet aangaat dat van dit Joodse en Europese probleem de inheemse Arabieren en hun nakomelingen het slachtoffer zijn geworden. Hiermee is het door Wilders besproken probleem en zijn wezenlijke onoplosbaarheid in een nutshell geschetst. Er is geen goede oplossing die voor alle partijen aanvaardbaar is. Het was en het is een kwestie van meerdere kwaden die tegen elkaar moeten worden afgewogen. Wij hebben daarbij indertijd voor de Joodse kant gekozen. Vooral ook, denk ik, omdat de Arabieren in de tweede wereldoorlog massaal de kant van Hitler hadden gekozen en we daarom in die eerste naoorlogse jaren niet zoveel met ze op hadden.
Stellweg kent het Midden Oosten en weet dat de Europese waarden waarop hij een beroep doet daar niet gelden. Men roept ze wel aan als dat in iemands kraam te pas komt, zoals Bertus Hendriks en andere deskundigen dat deden, toen de opstanden uitbraken langs de Middellandse Zeekust. Maar ze vormen geen richtlijn voor gedrag in de regio. De vreedzame samenleving waar de westerse Joden in de veertiger jaren van droomden heeft in het Midden Oosten uitsluitend vorm gekregen binnen de grenzen van Israël, d.w.z. van een etnisch Joodse staat. Dat klinkt paradoxaal en dat is het ook. De Joodse staat is gefundeerd op twee tegenstrijdige uitgangspunten, ze is tegelijkertijd democratisch en etnisch, maar ze is wel het beste wat er in het Midden Oosten is te krijgen. Het Egypte van Moebarak dat relatief beter was dan de meeste andere Arabische landen kon de vergelijking met Israël in geen enkel opzicht doorstaan. Zelfs de Israëlische Arabieren hebben het in Israël beter dan hun broeders in de omringende landen. Ja, zegt U dan misschien, zoals de zwarten het onder de Apartheid in Zuid Afrika beter hadden dan in de buurlanden, want waarom kwamen die anders zo massaal naar Zuid Afrika in de dagen van de Apartheid? En dat is allemaal juist. Arabieren zijn tweederangs burgers in Israël en niemand verdraagt het lang om ergens tweederangs te zijn, alleen: honger, geweld en ziekte zijn ergere zaken dan tweederangs burgerschap. Honger geweld en ziekte zijn trouwens meer de oorzaak van de opstanden in de Arabische landen dan een verlangen naar vrijheid of democratie. Democratie, dat is als je het goed bekijkt vrijheid voor anderen en vrijheid voor anderen dat is niet iets dat positief gewaardeerd wordt in Arabië.
We hebben nog steeds te kiezen tussen kwaden en voor die keuze is geen rationele richtlijn te geven. Als ik zelf die keuze zou moeten maken dan weegt zwaar dat het de Arabieren zijn geweest die altijd een vreedzame samenleving hebben afgewezen. Ook vind ik belangrijk dat het gebied dat Israël claimt de helft kleiner is dan Nederland en zonder de Negevwoestijn zelfs niet veel groter is dan de provincie Noord Brabant. Arabië is groter dan Europa en alleen het oostelijk Palestina waar Wilders het over had is al vier keer zo groot als Israël. Het gebied waar de Joden al meer dan duizend jaar woonden voordat de Arabieren hun schiereiland verlieten was groter dan wat er nu door Israël geclaimd wordt.
Historische argumenten laat ik gelden maar met de religieuze argumenten die van weerskanten worden aangedragen kan ik niet zo veel. Die weeg ik daarom niet mee, al ben ik me ervan bewust dat voor gelovige mensen dat soort argumenten wel zwaar wegen. Nationalistische of etnische argumenten begrijp ik beter dan godsdienstige. Buiten de westerse landen wegen al dit soort argumenten zwaar. Maar niet zo zwaar als vrede en veiligheid. Als ik zelf Arabier was zat ik liever in de VS, in Australië of zelfs in West Europa, dan in het Midden Oosten. Gezien het emigratiepatroon van de laatste decennia en de opstanden van de laatste jaren denken veel Arabieren in het Midden Oosten en de Maghreb daar hetzelfde over. Zolang dat zo is lijkt me een etnisch Joodse staat het minste kwaad en dus de beste keuze. Kijken we naar de manier waarop kolonisten en Israëlische soldaten zich zo nu en dan ten opzichte van Palestijnse burgers gedragen, dan is men in Israël intussen bezig de in het Midden Oosten geldende normen en waarden over te nemen. Misschien mag men verwachten dat het probleem zich op den duur langs die weg op zal lossen: Israël een Midden Oosten staat als iedere andere. Niet democratisch, maar corrupt, etnisch en gewelddadig. Uiteindelijk geaccepteerd door zijn omgeving, zoals vroeger het christelijke Libanon. Niet een vooruitzicht eigenlijk waar ik erg naar uitkijk.
Blog van Toon Kasdorp 