Ik hoor zo langzamerhand tot een kleine minderheid van Nederlanders, die de tweede wereldoorlog als oorlog heeft meegemaakt; die een paar maanden geleefd heeft tussen twee elkaar bestrijdende partijen en wel zo, dat van tijd tot tijd de kogels je letterlijk om de oren vlogen.
We hebben in het zuiden, ten oosten van de Maas, geen hongerwinter meegemaakt, maar wel op zo ’n manier tussen de twee strijdende partijen in gezeten dat de Duitsers besloten de burgers die daar woonden te evacueren en na een reis van een paar dagen in Groningen en Friesland af te leveren. Dat was, als je het goed bekijkt, een verrassende vorm van humaniteit van de nazi ‘s. Maar dankbaarheid was niet wat de volwassen evacués voelden op die reis. Angst was het meer, maar toen we uiteindelijk en onverwacht in Groningen aankwamen was de vreugde groot. Ik was vier jaar toen en had nooit bewust iets anders dan oorlog meegemaakt. Ik vond oorlog dus gewoon. Ik herinner me nog heel goed dat we in Leeuwarden aankwamen. Lopend van het station naar onze bestemming, merkte ik dat er iets raars aan de hand was. Ik vroeg me af wat dat was en opeens wist ik het: er was geen lawaai! Geen geschut, geen geluid van rijdende tanks, geen overvliegende vliegtuigen en alarm sirenes: rust! Toevallig werden we afgeleverd in Leeuwarden, waar mijn opa woonde, maar ik meende dat dit geen toeval was en dat hij voor die rust zorgde. Ik heb nog steeds een portret van hem hangen in mijn bibliotheek, geschilderd door mijn jongere broer en inderdaad is hij daarop een toonbeeld van rust, dus zo gek was dat niet.
Blog van Toon Kasdorp 