In een artikel in de Volkskrant[1] kwam langs dat de opleiding van een zij-instromende leraar 20.000 euro per opgeleide docent kost. Dat vond de schrijver veel.
De moeilijkheid bij het vaststellen van wat het kost als de overheid iets doet is dat je nooit precies weet wat ze er allemaal wel en niet tot hun kostprijs rekenen. Er wordt 8 miljoen uitgegeven en de opleiding levert dat jaar 400 docenten af. Dat is dan 20.000 per student. Maar waar wordt die acht miljoen aan uitgegeven en hoe lang duurt zo’n opleiding gemiddeld? Is het aantal afgestudeerden ieder jaar hetzelfde? Wordt er net volgend jaar een nieuw gebouw neergezet en volgt de staatssecretaris de overheidsgewoonte om nieuwe gebouwen in een jaar af te schrijven? Vallen de kosten van de ambtenaren op het ministerie van onderwijs die hier over gaan onder de kosten die worden toegerekend? Is er een opleidingsinstituut met een management en zo ja hoeveel van de kosten gaan naar de leraren en hoeveel naar de managers?
Overheidsfinanciën zijn ondoorzichtig. Onder meer omdat er met een middeleeuws budgetteringssysteem wordt gewerkt dat fraude gevoeliger is dan menig belastingbetaler voor mogelijk houdt.
Daarnaast is er nauwelijks controle op de hoogte van de uitgaven. Veel leveranciers houden er aparte prijzen op na voor overheden die, naar ik me heb laten vertellen, wel dertig procent hoger kunnen liggen dan de prijzen voor het bedrijfsleven, waar men op dat soort zaken beter pleegt te letten.
U weet waarschijnlijk dat een ambtenaar die zijn budget niet uitgeeft een behoorlijke kans loopt dat hij een volgende keer wordt gekort. Als de heren onderhandelaars in Den Haag een forse overheidsbezuiniging op termijn willen, dan zouden ze aan de beste financiële IT expert die ze vinden kunnen de opdracht moeten geven een nieuw systeem van overheidsfinanciering uit te werken, waarin de uitgaven gecontroleerd kunnen worden en waarin de prijzen die er betaald worden gecheckt kunnen worden op wat gebruikelijk is in de rest van de wereld. Een ambtenaar die minder uitgeeft dan zijn budget zou het volgend jaar meer moeten krijgen in plaats van minder.
Omdat veel andere landen met hetzelfde probleem lijken te zitten ligt hier misschien een mooie kans voor Brussel. Zoal U weet zijn de financiën daar zo ondoorzichtig dat de Europese rekenkamer nog nooit een goedkeurende verklaring heeft kunnen afgeven aan Barroso en Schulz.
[1]van 22 oktober 2012
Blog van Toon Kasdorp 